Meifeesten in Schinveld

Geschiedenis van het Meifeest

Dit feest dat traditioneel op de vooravond van 1 mei (Walpurgisnacht) gevierd wordt, is een vruchtbaarheidsfeest waarin nieuw leven zich ontwikkeld onder onze ogen: alles bloeit en wordt dus bevrucht. Het is een feest van de liefde. Met het meifeest wordt het begin van de zomer gevierd. Huidige gebruiken rond Pinksteren zijn te herleiden tot oude meivieringen, zoals het kiezen van de Meikoningin en -koning. De naam mei komt van de Romeinse Godin Maia, ofwel de Grote Godin.

 

De Romeinse feesten rondom 1 mei waren de Aprilfeesten warbij de vruchtbaarheid van de zwangere Moeder Aarde gevierd werd door een ongeboren kalf als offer te geven. Een aantal van die feesten zijn de Floralia, het vieren van de bloei als bevruchting waarbij losbandigheid toegestaan was en De Bona Dea-feesten, een meigodin die afgebeeld werd met 2 slangen, vertegenwoordigers van mannelijkheid en vrouwelijkheid.

Het Keltische feest Beltane en Ierse feest Beltaine, verwijzen naar lopen tussen twee vuren, het vee werd tussen twee vuren gedreven voor vruchtbaarheid. De maand mei heet nog steeds in het Iers Beltaine. Op de Britse eilanden werd en wordt dit gevierd door Beltainevuren aan te steken. Walburga zou een christelijke versie van het vereren van de Moedergodin van het graan, waarbij oude stro verbrand werd om vruchtbaarheid over te brengen. Er is een poging geweest om de meifeesten te kerstenen door de Mariafeesten te vieren waarbij Maria de beschermvrouwe van vruchtbaarheid in de natuur was.

De meiboom en meipaal speelden een belangrijke rol: op meiavond werd het boom uit het bos gehaald, een plechtige gelegenheid voor het gehele dorp. Soms werd er naar de meipaal gezocht d.m.v. een spel waarin jonge mannen opzoek gingen. In Zuid-Limburg bestaat dit gebruik nog steeds. De meipaal werd versierd met linten die in een dans eromheen gewikkeld werden. Het kiezen van het meibruidspaar symboliseert het menselijke bevruchting die met allerlei gebruiken gepaard ging: dansen, het veilen van meiden, een meiboom of krans planten bij de geliefde.

De meikroon of -krans speelt ook een rol als vertegenwoordiger van de levenskracht van de vegetatie, door negen soorten hout te vlechten, de magische krachten van die bomen worden dan gebundeld en opgewekt. Deze krans werd opgehangen in de woonkamer en met midzomer verbrand. Het meifeest was ook belangrijk voor veehouders, vaak een moment waarop de kudde de weiden introk. Andere feesten en gebruiken waren het verzamelen van meidauw, bronvereringen, het feest van de luilak (de laatste die opstond in het water gooien), bij het meivuur dansen (oude heks verbranden), St. Joris vieren, degene die de draak verslaan heeft en het vereren van de meidoorn, een godinnelijke boom. Tegenwoordig zijn er maar weinig meigebruiken die door het volk in ere worden gehouden. Het meifeest in Schinveld is hier een voorbeeld van.